Schilderijen

Milly Betten, ‘Achteruitkijkspiegel’

Milly Betten, ‘Achteruitkijkspiegel’, drieluik, 1.50 x 1.80 m, olieverf op doek, 1998. Collectie Hanzehogeschool.

Over de serie ‘Achteruitkijkspiegel’

Deze serie is in 1998 gemaakt op de Vervolgopleiding Schilderen aan het Frank Mohr Instituut. Het drieluik van de afbeelding is gemaakt als eindexamenwerk. De serie bestond verder uit een aantal kleinere vierkante studies. Alle werken zijn gemaakt met de mengvormen van drie kleuren olieverf, Vandijck bruin, Phtalo blauw en vleeskleur roze.

De serie is ontstaan vanuit foto’s die ik gemaakt had van het landschap samen met de achteruitkijkspiegel van mijn auto met daarin ook weer het landschap. Het ging mij in die foto’s o.a. om de verspringende horizon in de spiegel t.o.v. de achtergrond en ook om het contrast in kleur van bijvoorbeeld een donkere lucht voor en achteruit schijnt nog de zon.

Vertaald naar schilderijen werd dit in het midden geplaatste afgeronde vorm waarin de horizontale lijnen en kleurstellingen los stonden van de omgeving dus een beeld in een beeld. Het heeft mij verbaasd dat met deze eenvoudige beeldopbouw en het gebruik van maar drie begin kleuren er toch zo verschillende werken ontstonden. Het ene schilderij is bijna een kopje op een tafel het andere een soort raam of patrijspoort waar je doorheen kijkt in de diepte en de laatste een soort lens of waterdruppel die zich juist voor het geschilderde bevindt.

Het drieluik was te zien op de tentoonstelling ‘TGV’ in het CBK te Groningen in 1998.

Milly Betten, ‘Horizon’

Milly Betten, ‘Horizon’, 1 x 1m, olieverf op doek, 1998

Over de serie ‘Horizon’

20 schilderijen gemaakt in 1998. Alle vierkant met horizontale banen met daarin een rechthoek in een andere kleur en verspringende banen.

Eerste serie die ontstaan is na mijn studie aan de Vervolgopleiding van het Frank Mohr Instituut. Weer werken zonder de directe reflecties van (gast)docenten maar zelf weer kunnen bepalen wanneer het werk naar buiten kan.

De serie horizon is een directe opvolger van de serie met de achteruitkijkspiegel. De werking van het beeld in een beeld varieerde bij de Achteruitkijkspiegel per werk heel sterk en ik wilde die variabele werking graag binnen 1 schilderij proberen te krijgen. Dus de rechthoek als beeld in het beeld wilde ik graag zo aanwezig laten zijn dat het zowel iets kan zijn wat zich vóór de andere banen bevind als ook dat het een gat is in de diepte van het schilderij. Hoe twijfelachtiger zijn aanwezigheid hoe beter ik het vind. Want ook met het stapelen van al die horizontale banen is er als toeschouwer niet echt een houvast te vinden in waar de echte horizon zich bevind op het schilderij, dus waar begint de lucht en eindigt de aarde…

De serie Horizon is tentoongesteld tijdens een werkverblijf op Ameland in de kerk te Ballum tijdens de kunstmaand aldaar. En in galerie Het Dijkstoelhuis te Wageningen samen met beelden van Chris Ros.

Milly Betten, ‘Sinus 125’

Milly Betten, ‘Sinus 125’, 1.10 x 1.25 m, olieverf op doek, 1999. In bezit van Angela Groothuizen.

Over de serie ‘Sinus’

Sinus is elke halfronde uitholling of uitbochting. Ander woord gebruikt in het landschap is dan bijvoorbeeld boezem, schoot, bocht, zeeboezem, inham, golf. Zelf noemde ik het tijdens het werken vaak kommen.

22 schilderijen gemaakt in 1999. De meeste schilderijen zijn vierkant en een paar staand.

Ontstaan na een werkperiode op Ameland. Er ontstond de behoefte aan een open vorm in het landschap. De lucht, de wind, de aarde, de warmte kan erin en eruit.

Is dat wat zich in de komvorm bevindt gevangen of geborgen?

De eerste schilderijen ontstaan met veel omkadering van de komvorm later ontstaan ze vanuit de kleur en de verf. Eigenlijk is het de onderkant van de achteruitkijkspiegel van een eerdere serie maar dan open van boven.

De serie Sinus is tentoongesteld bij galerie Albion Putti te Groningen samen met beelden van Chris Ros.

Milly Betten, ‘Amplitude 0’

Milly Betten, ‘Amplitude 0’, 1 x 1m, olieverf op doek, 1999. Particuliere collectie.

Over de serie ‘Amplitude’

Amplitude (slingerwijdte), de grootste uitwijking uit het midden van een baan bij een enkelvoudige trilling. De horizonboog tussen het punt van opkomst respectievelijk ondergang van een hemellichaam en het Oost-West punt.

31 schilderijen gemaakt in 1999-2000. Diverse formaten, veel vierkante van 24 x 24 cm tot 1 x 1 meter, enkele staande doeken van 120 x 135 en ook een tweeluik (2 boven elkaar).

Ontstaan na een vakantie in Oost-Duitsland. Het bloeiende gele koolzaad groeiend over het glooiende terrein fascineerde me mateloos. Wat nou als zo’n hele heuvel ook van binnen geel was, net als die witte krijtrotsen op Rügen.

Voor mij was het een revolutie in mijn schilderen om in mijn beeldtaal van strakke horizontale banen een kromming of glooiing toe te voegen. Gebruikmakend van een beeld in een beeld was de glooiing soms te zien in een vierkant in een rechte omgeving en soms andersom met de glooiing om een recht opgebouwd deel heen.

Om een draaiing van de verf met een golf mee te laten gaan heb ik veel gebruik gemaakt van brede spalters de verf beweging accentueert zo de glooiing. Daarna ook de golf weer gestapeld.

Ook waren er een aantal schilderijen opgebouwd met 1 kleur bijvoorbeeld alleen roodtinten. Met het schilderij Amplitude D heb ik meegedaan met AVRO’s kunstblik en in het gemaakte atelierfilmpje liet ik meer schilderijen uit deze serie zien.

Zelf benoem ik de glooiing ook wel eens een golf, een dijk of een terp.

Serie tentoongesteld op de kunstbeurs in Zuidlaren met galerie Albion Putti samen met beelden van Martin McWilliam. Ook hingen ze in de kerk in Hollum-Ameland tijdens een werkverblijf op Ameland met de Kunstmaand.

Milly Betten, ‘Water’

Milly Betten, ‘Water’, 1 x 1m, olieverf op doek, 2000. Particuliere collectie.

Over de serie ‘Water’

Hoe schilder je water?

12 schilderijen gemaakt in 2000, met allemaal verschillende titels met het woord water erin.

De waterserie is ontstaan als vervolg op de voorgaande serie Amplitude, waarbij het steeds meer ging over een golf. Als je een golf wilt schilderen hoe doe je dat dan? Veel foto’s gemaakt van water maar zelfs dat is makkelijker gezegd dan gedaan.

De waterpartijen die ook wel lucht zouden kunnen verbeelden vind ik het meest interessant. Eigenlijk net als de onzekerheid die ontstaat bij de stapelingen van de horizontale banen waarbij je niet meer kunt zeggen waar de aarde ophoudt en de lucht begint ondanks de strakke lijnen.

De meeste schilderijen zijn vierkanten van 1 x 1 meter opgebouwd met horizontale banen rondom een vlak met “water”.Zeer pasteuze verf streken verbeelden een woeste watervlakte.

Tijdens het werken aan deze serie mijn gedachten laten gaan of dat nou wel zo nodig is, het werken met een beeld in een beeld….Is alleen die heftige pasteuze geschilderde waterpartij als schilderij niet genoeg? Dus dit uitgeprobeerd maar het was voor mij een niet bevredigend eind resultaat. Ik mis dan de contrastwerking tussen de verschillende manieren van schilderen en de rustpunten voor het oog.

Ook weer eens een groot formaat gemaakt van 175 x 225 cm.

De serie is tentoongesteld in eind 2000/ begin 2001 in galerie Albion Putti te Groningen samen met objecten en sieraden van Chris Ros.

Milly Betten, ‘Onder de Els’

Milly Betten, ‘Onder de Els’, 1.20 x 1.35 m, olieverf op doek, 2001

Over de serie ‘Onder de els’

Een serie van 12 schilderijen gemaakt in de zomer van 2001, buiten onder de boom.

Zonlicht door de bladeren van de Els.

Moeder geworden. Levensvreugde. Enorm grote drang om te schilderen!

De serie bestaat uit 2 formaten en 2 soorten van opbouw. Op zes schilderijen is de vorm van de achteruitkijkspiegel terug en deze hebben een formaat van 120 x 135 cm de andere zes zijn 1 x 1 meter en hebben in opbouw en toets veel overeenkomsten met schilderijen uit de waterserie.

Wat de serie met elkaar verbind is het zoete en lichte kleurgebruik. Dit is waarschijnlijk te verklaren doordat ik stond te schilderen met een heel donkergroene achterwand en omdat ik vaak denk in contrasten zijn de schilderijen vrij licht van toon geworden (in het atelier werk ik gewoonlijk met witte wanden achter de ezel).

Voor het eerst in 4 jaar verschijnen er weer losse zwevende toetsen op een transparante ondergrond.

De serie is getoond op de kunstbeurs Art Twente te Hengelo in 2001 samen met beelden van Michiel Johannes Jansen.

Milly Betten, ’10 Pascal’

Milly Betten, ’10 Pascal’, 1.00 x 1.20 m, olieverf op doek, 2002. Particuliere collectie.

Over de serie ‘Pascal’

Pascal, symbool Pa, eenheid van druk, 1 Pa = 1 N/m²

11 schilderijen gemaakt in 2001. Diverse formaten zowel vierkant als liggend. Boven en onderin een rechthoekig blokje met ertussen horizontale banen.

Een vloeistof staat onder druk dit wordt uitgedrukt in een Pascal waarde. Op de schilderijen is een middelste baan te zien die de ene keer gevuld is met zwevende verftoetsen en op andere schilderijen met transparante kleurovergangen. Deze middelste baan is van een heel andere aanwezigheid dan de rest van het schilderij, het is alsof er wordt in of uitgezoomd op iets…

De serie is begonnen met 4 kleine vierkanten boven elkaar (35 x 35 cm) waarbij telkens de kleur in het bovenliggende schilderij weer de begin kleur was van het daaronder liggende vlak. Deze waren nog te zien op Art Twente te Hengelo samen met de serie Onder de Els.

Ook weer schilderijen opgebouwd in 1 kleurstelling als blauw of uit alleen maar met rode tinten (eerder b.v. ook in serie Amplitude).

De serie Pascal is nooit ergens in zijn geheel tentoongesteld en voor een groot gedeelte vrij snel verkocht. Ik vind het beter om in het vervolg toch een presentatie te houden van elke serie omdat het voor mij een belangrijke afsluiter is. Ik zie dan zelf het werk nog een keer in een andere omgeving/context en dit werkt voor mij vaak heel verhelderend en inspirerend om met een volgende serie aan de gang te gaan (al is het maar een presentatie in het eigen atelier tijdens een atelierroute).

Milly Betten, ‘Stereoscopie 19’

Milly Betten, ‘Stereoscopie 19’, 55 x 55 cm, olieverf op doek, 2002. Particuliere collectie

Over de serie ‘Stereoscopie’

Stereoscopie is het gegeven dat je met je ene oog net een ander beeld op het netvlies ontvangt dan met het andere oog waardoor het mogelijk wordt om ruimtelijk te zien.

19 schilderijen gemaakt in 2002, laatste serie die gemaakt is in Schouwerzijl. Vierkante schilderijen horizontaal precies in tweeën gedeeld. Maten variëren van 55 x 55 cm tot 1 x 1 meter.

Pasteus geschilderde stukken op het bovenste deel en transparante banen aan de onderkant. Ontstaan vanuit de vorige serie Pascal. In deze serie bevonden zich tussen twee blokken òf een transparante baan òf een baan met veel pasteuze verfstreken. Ik vond het raar werken om telkens voor een van de twee te moeten kiezen, daarom een confrontatie van deze twee manieren van schilderen op 1 doek in twee gelijke helften.

Het pasteuze schilderen was soms helemaal 1 kleur horizontaal getrokken, soms toetsen op een zachte achtergrond en soms helemaal dicht geschilderd met veelkleurige toetsen. Het zware schilderen houdt de onderkant tegen om van het doek weg te zweven. Het gekke is dat als je ze onderste boven bekijkt er een heel figuratief beeld ontstaat dat de neiging heeft helemaal uit elkaar te vallen en veel minder spannend is.

Het eerste doek van de serie was voor de jubileum tentoonstelling en catalogus van galerie Albion Putti te Groningen. De rest van de serie is tentoongesteld in galerie Albion Putti in het najaar van 2002 samen met beelden van Michiel Johannes Jansen.

Milly Betten, ‘Magnetisch Veld’

Milly Betten, ‘Magnetisch veld 8’, 75 x 75 cm, olieverf op doek, 2003. Particuliere collectie.

Over de serie ‘Magnetisch veld’

Magnetisch veld is de ruimte waarin magnetische krachten werkzaam zijn; als deze in elk punt van het magnetische veld dezelfde richting en grootte hebben heet het magnetische veld homogeen.

17 schilderijen gemaakt in 2003, eerste serie die gemaakt is in mijn nieuwe atelier te Hallum. Vierkante schilderijen met twee zwevende rechthoekige blokken met daartussen en omheen banen geschilderd in pasteuze vlekken of transparante overgangen. Maten variëren van 35 x 35 cm tot 75 x 75 cm.

Ik ben terug waar ik vandaan kom. Wer werom. Guess who’s back?

Hallum, zoete geuren, witte blokken, koekjesfabrieken.

Magnetisch veld dat heeft afgestoten en aangetrokken. Door de zeedijk heb je een verhoogde horizon.

Serie tentoongesteld in eigen atelier en in galerie Het Dijkstoelhuis te Wageningen in de zomer van 2003 samen met sieraden van Maria Hees.

Milly Betten, ‘Ruilverkaveling 2’

Milly Betten, ‘Ruilverkaveling 2’, 1.00 x 1.20 m, olieverf op doek, 2003

Over de serie ‘Ruilverkaveling’

Ruilverkaveling, de samenvoeging en stelselmatige herindeling van gronden die aan diverse eigenaars toebehoren, om aldus een doelmatiger landbouw mogelijk te maken. Sinds 1985 geregeld door de Landinrichtingswet.

17 schilderijen gemaakt in 2003-2004. Liggend formaat van 1 x 1.20 m en kleinere vierkante, verder een grote staande van 150 x 175 cm. In alle gevallen is het schilderij precies verticaal door de helft gedeeld. De twee helften zijn opgedeeld in verschillende horizontale vlakken waarbij sommige stukken op beide zijden voorkomen en andere alleen aan 1 kant.

Het hoeft niet alleen makkelijk te zijn als zoete broodjes.

Het zijn vrij gecompliceerde schilderijen altijd is er wel een evenwicht maar ook de disharmonie van de verschillende manieren van schilderen speelt een grote rol. Je ogen blijven heen en weer bewegen van links naar rechts van boven naar beneden. In het grote werk is nog de meeste rust te vinden omdat daar vooral de transparante vlakken door hun omvang een rustpunt en adempauze betekenen.

Tijdens het werken aan deze serie meegedaan met “Boven de bank” een opdracht van het CBK Fryslân aan 12 kunstenaars om iets te maken voor een lid van de kunstuitleen deze blind-date was voor mij een gelegenheid om na te denken over de bestemming van mijn schilderijen boven de bank bij mensen thuis. Mijn kunst wil natuurlijk aanwezig zijn in een ruimte maar moet de huiskamer ook weer niet overschreeuwen, dus een geluid maken dat samenvalt met zijn omgeving maar tegelijk ook zichzelf is. Binnen de serie ruilverkaveling ontstonden 2 camouflage schilderijen en daarnaast nog een serie kruisen op camouflage stoffen.

De serie Ruilverkaveling is tentoongesteld in het voorjaar van 2004 in galerie Albion Putti te Groningen aangevuld met werk van Egbert J. Bos en Lucas Klein.